1. Anasayfa
  2. Astronomi – Uzay

Uydu Nedir? Yapay Uydu

Uydu Nedir? Yapay Uydu
0

Uydu yapı bakımından üç bölüme ayrılabilir. Birinci bölüm hizmet bölümü diyeceğimiz uyduyu yörüngede kararlı tutan, hareketlerini düzenleyen, dengeleyen kimyasal ve elektriksel tepki motorlarını hareket sistemini, yakıtı ve aküleri barındıran bölümdür.

İkinci bölümde uydunun ana görevini yerine getiren transponderler, vericiler, alıcılar, bilgisayarlar vs. tüm haberleşme donanımı yer almaktadır. Üçüncü bölüm ise güneş levhaları ve tüm antenler bulunan dış kısımdır.

Uydunun tasarımı haberleşmenin niteliği ile doğrudan ilgilidir. Dünya ile eş zamanlı bir yörüngede bulunan bir uydunun alıcı ve verici antenlerin, dünya üzerinde istenilen bir noktaya yönlendirilebilmesi için uydunun sabit olması, antenlerin her zaman dünyaya dönük olması gerekmektedir. Aksi halde iletişimin sürekliliği sağlanamayacaktır. Bu ise dünya ile eş zamanlı yörüngenin en önemli üstünlüğünü ortadan kaldırmak demektir.

Uydu eş zamanlı yörüngede iken, yer çekimi farklılığı, dünyanın magnetik alanı, güneş enerjisi gibi dış etkenler yanında uydu iç motorlarının (uydu hareketinin) dengelenmemiş hareketleri gibi bir çok değişik kuvvetlerin etkisindedir. Uyduda iç dönme momenti dışındaki momentlerin değerleri küçük olmasına karşın süreklidir. İç dönme momenti ise kısa süreli olup, yüksek düzeydedir.

Bu etkenler uydunun bulunduğu noktada sabit kalmasını önlemektedir. Bu kuvvetlerin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak ve dolayısıyla uyduyu kararlı bir durumda tutmak için, eş zamanlı yörüngede bulunan uyduyu kendi ekseni etrafında 30 ila 100 devir dakikalık bir hızla döndürmek gerekmektedir. Böylece uydunun, yüksek açısal momentumu bulunan bir denge çarkı gibi davranması sağlanmaktadır.

Böyle bir hızla dönen uyduda bulunan antenlerin de dönmesi haberleşmede kesintiler meydana getirmektedir. Antenlerin her zaman dünyaya dönük tutulması için antenler ve tüm haberleşme donanımı uydunun dönme hızıyla aynı hızda, ancak dönme yönüne ters yönde dönen düşük ataletli bir platform üzerine oturtulmuştur.

Böylece hem uydunun değişik kuvvetlerinden etkilenmemesi, hem de antenlerin her zaman dünyaya dönük bulunması sağlanmış olmaktadır. Uydunun bu şekilde kararlı tutulmasına “Çift Dönme” yöntemi denir. Günümüzde yeni kararlı tutma yöntemleri geliştirilmiştir. Bunlardan en önemlisi “Üç eksenli kararlı tutma” yöntemidir.

Şekil 1.2’ de bu iki yöntemin yapısal farklılıkları görülmektedir. “Çift Dönmeli” uydularda çeper solar hücreleri ile kaplanmış ve antenler ters yönde dönen platform üzerine oturtulmuştur. Öte yandan “Üç Eksenli” uydularda gerekli güç solar hücrelerden sağlanmaktadır.

Ancak bu hücrelerin yerleştirildiği solar levhalar hareketlidir ve her zaman güneşe dönük durumda tutulmaktadır. Bu solar levhalar fırlatılma sırasında katlanabilmektedir. “Üç Eksenli” uydularda antenler ana uydu yapısına paralel olarak konmaktadır. “Çift Dönmeli” uydularda ise antenler platforma dik konumda yerleştirilmiştir.

Bu Yazıya Tepkiniz Ne Oldu?
  • 0
    be_endim
    Beğendim
  • 0
    alk_l_yorum
    Alkışlıyorum
  • 0
    e_lendim
    Eğlendim
  • 0
    d_nceliyim
    Düşünceliyim
  • 0
    _rendim
    İğrendim
  • 0
    _z_ld_m
    Üzüldüm
  • 0
    _ok_k_zd_m
    Çok Kızdım

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir